اسماعیلی: ساخت فیلم های پرمخاطره و چالش برانگیز را دوست دارم

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو ، شب گذشته ۱۷ بهمن ماه ۹۳، هفتمین قسمت از ویژه برنامه رادیویی «سودای سیمرغ» بطور زنده از محل برگزاری سی وسومین برگزاری جشنواره بین المللی فیلم فجر در برج میلاد از رادیو گفتگو پخش شد.

در ابتدای این برنامه و در بخش «سینمای اندیشه» گفتگویی از آیت الله حائری شیرازی پخش شد. وی در این گفتگو بیان داشت: من همیشه در زندگی خواسته ام یک انسان باشم. به انسان می شود هنرمندی را پیوند زد، اما اگر شما هنرمند عالی رتبه ای شدید، حالا بخواهند انسانیت را به شما پیوند بزنند نمی گیرد. انسان را می توان با آموزش و تمرین هنرمند کرد، اما مشکل است هنرمند را انسان کردن! چراکه آن ریشه نخل کهن سال، از جوان افزون تر است. توصیه ام این است که از ابتدا انسانیت را برای خودتان انتخاب کنید.

وی ادامه داد: حال اگر با این انسانیت یک هنرمند برجسته شدید، خدمت بالایی به اسلام می توانید کنید. شما نگوئید مسلمانی، بگوئید انسانیت. کلاس اول درست شد، کلاس دوم نیز درست می شود. شما بر پایه انسانی کار کنید، اگر انسانی کار کردید به راحتی می توانید مسلمانی را به آن اضافه کنید. آنکه انسان است اگر مسلمان شود، سلمان می شود.

در ادامه و در ابتدای برنامه دکتر سیدبشیر حسینی، استاد دانشگاه و مهدی انصاری، منتقد سینما میهمان «سودای سیمرغ» بودند. دکتر حسینی در این باره بیان داشت: ما وامدار حکمت هستیم. در حکمت نظری- عملی ما 5 حوزه مطرح می شود. حوزه بینش، دانش، گرایش، روش و کنش. بینش و دانش به حوزه عقل، گرایش به حوزه قلب، و روش و کنش به حوزه جوارج برمی گردد. با طرح این 5 حوزه می خواهیم بگوئیم می توان از سینما هم به عنوان یک ابزار معرفتی برای انتقال حکمت بهره برد.

در ادامه مهدی انصاری بیان داشت: فرض کنید اگر محدوده فعالیت خود را سینما و درک یک فیلم بگذاریم، می توانیم 5 حوزه نظری- معرفتی تعریف کنیم و بهره بگیریم. بخش اول، بینش و نگرش است. در این بخش نوع نگاه و زاویه دیدی که یک صاحب اثر، به موضوع و اثر هنری خود دارد، مدنظر است.

وی ادامه داد: فرض کنید بخواهیم جامعه خود را خداباور کنیم، بهترین روشی که می تواند اثری در جهت حرکت خلفت تنظیم شود، این است که فیلمساز ما اعتقادش به حضور خدا در تمام لحظات فیلم باشد. قطعا منظور از این موضوع، ما ذکر و یاد خدا در تمام لحظات فیلم نیست. ما در سال های اخیر فیلم هایی را می بینیم که شخصیت های فیلم درگیر اتفاق های بدی می شوند که گویی این اتفاق ها پایانی ندارد. هرچه سنگ است در زیر پای این شخصیت ها هست. بدبختی پشت هم برای این افراد پیش می آید.

انصاری با طرح این سوال که "آیا در زندگی واقعی نیز ما این چنین است؟" اظهار داشت: آیا هیچ خدا و توکلی نیست در این مواقع به کمک ما بیاید؟ اما قانون خلقت چیز دیگری است. خدا هیچ ابتلایی را بدون اینکه این بنده می تواند آن را تحمل کند یا خیر برای بنده پیش نمی آورد.

این منتقد سینما در نهایت گفت: بنابراین این خلاف قانون خلقت است. بنابراین اینکه فیلمساز به خدا توجه کند، در قهرمان های قصه کاملا محسوس و مشخص است.

در ادامه برنامه و در بخش «گفتگوی ویژه»، مجید اسماعیلی، کارگردان فیلم سینمایی «ماهی سیاه کوچولو» میهمان «سودای سیمرغ» شد. وی بیان داشت: خدا مرا دوست داشت تا اکران اثرم در این روز افتاد و هنرمندان و اهالی رسانه زیادی حضور داشتند و کار را دیدند. من هنوز به میان مخاطبان نرفتم تا ببینم نظرشان چه بوده، اما فکر می کنم با توجه به اینکه تا دقایق انتهایی فیلم کمتر کسی سالن را ترک کرد، مخاطبان راضی باشند.

این کارگردان درباره دلیل انتخاب موضوعی پرمخاطره برای کار اول خود، اظهار داشت: در کل کارهای پرمخاطره را دوست دارم. دوست دارم فیلمی بسازم که چالش برانگیز باشد. این فیلم در بستر تاریخی اتفاقی رخ می دهد. ما سعی کردیم نگاه ویژه ای به آن بستر و اتفاق تاریخی داشته باشیم. اصل موضوعی که سبب شد من این فیلم را بسازم، این بود که در همان بستر تاریخی یا در هیاهویی که در زندگی وجود دارد، هنوز عشق و انسانیت زنده است و چقدر زیباست.

اسماعیلی افزود: آموزه من در سینما در پلان اول و 6 فیلمی که من قبل از این ساختم تقریبا همگی در شرایط سخت ساخته شده است. کویر، کوره های آجرپزی، کارخانه یخ  سازی، جنوب تهران، بازار و... از این دست تجربه ها برای من بودند. ساخت این فیلم نیز در شرایط خاص جنگل، باران و شمال، سخت بود اما حضور یک تهیه کننده بزرگ و فهیم، همچون محمدرضا شفیعی که بسیار به بنده کمک کردند و عوامل درجه یک، سبب موفقیت شد. همه اینها باعث شد تا شرایط سخت جغرافیایی مفرح شود.

وی ادامه داد: در این پروژه سخت جنگل، گاها چیدن دوربین برای یک پلان، 1.5-2 ساعت به طول می انجامید. آن هم فیلمی که 1300-400 پلان دارد و پرریتم است. من سینمای داستان گو را دوست دارم. سعی هم کردیم کار خوش ساخت و پرریتمی بسازیم. امیدوارم این چنین بوده باشد.

وی درباره استفاده از بازیگری چون مریلا زارعی در فیلم خود بیان داشت: خانم زارعی بسیار بازیگر حرفه ای هستند و دوست دارند نقش های متفاوتی را بازی کنند. برای خود بنده نیز جذاب بود که همکاری متفاوتی با خانم زارعی داشته باشیم و ایشان با بازی متفاوتی نسبت به سال گذشته در جشنواره حضور پیدا کردند.

در ادامه برنامه سیدسعید هاشم زاده میهمان بخش نقد و بررسی فیلم «من دیگو مارادونا هستم» در سودای سیمرغ شد. وی در این باره بیان داشت: من درباره فیلم رضایت زیادی ندارم. ما از همان ابتدا فکر می کردیم سخت است برای بهرام توکلی ای که فیلم های جدی، باتفسیر و اقتباسی  ساخته است، فیلم کمدی بسازد. چون سابقه ایشان چنین چیزی نداشت.

وی ادامه داد: به هر حال کمدی ایشان نیز خیلی نزدیک به جنس فکری خودشان بود. یعنی همچنان آقای توکلی بستر سختی را برای روایت انتخاب می کند. همچنان دوست دارد از تماشاگرش چیزی به عنوان تفسیر را بیرون بکشد. اما این بستری که برای مخاطب ایجاد تفسیر و سوال می کند، چقدر خوب و چقدر صحیح است جای بحث دارد.

وی درباره تأثیر حضور آقای بلخاری در این فیلم بیان داشت: تأثیر حضور آقای بلخاری در این فیلم، به  گونه ای تأثیری نظری است. چون فضای فیلم به گونه ای اختلاط فضای ذهنی و عینی است و ما با داستان هایی طرف هستیم که آن داستان ها در زندگی واقعی رخ می دهد، اما مرز میان واقعیت و خیال در فیلم شکسته می شود. همه چیز نامعین است. همه چیز یک به گونه ای طعنه می زند به فضاهای ذهنی که وجود ندارد و انگار واقعیت نیست. فکر می کنم حضور ایشان در این بخش دیده شده است. موضوع داستان این فیلم اصولا یک بستر فلسفی از واقعیت زندگی یک شخصیت است که فکر می کنم اینجا می توان تأثیر حضور آقای بلخاری را دید.

وی در نهایت گفت: فکر می کنم فیلم توکلی نظیر فیلم های قبلی اش دارای ایده تک خطی خوبی است. اما این ایده هیچ وقت درست ارائه و پرداخت نشده است. ایشان خیلی غامض با ایده ها برخورد می کند. بهتر است بگویم باید فضای کمدی سورئال و فانتزی در فیلم پرداخت بهتری می شد. چون این کمدی سورئال در فیلم درنیامده است.

سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر از 12 تا 22 بهمن 93 در 29 سالن سینمایی و برج میلاد برگزار می شود. «سودای سیمرغ» به تهیه‌کنندگی محمدجواد طالبی و اجرای سیدامیر جاوید، برنامه ای انتقادی است که به مدت ده شب بطور از زنده از محل برگزاری جشنواره در برج میلاد از ساعت 18 الی 19 روی آنتن رادیو گفتگو موج 103.5 مگاهرتز می رود.